Jest to słownik stanowiący dodatek do powieści Mieczysława Lenckowskiego Wikingowie z Truso (zob. str. 391), zatem oprócz pojęć, określeń, nazw, czy osób mitologicznych, etnicznych i geograficznych, napotkać można również takie które występują tylko w powieści (jest to zaznaczone).
CZĘŚĆ I. OBRAZY Z ŻYCIA LUDZI POGRANICZA
Ajtwar - mityczny pruski władca wiatru.
Alfred Wielki (872-899) — król Wessexu, nadał część swych ziem wojowniczym Normanom i tekst relacji z podróży Wulfstana zamieścił w swoim przekładzie Chorografii Paulusa Orozjusza.
Asgard - niebiańska siedziba bogów położona w centrum wszechświata, do której można było dostać się przez most zbudowany z tęczy.
Asgota Okrutny — wielki wikiński wojownik, opiewany w pieśniach i sagach.
Aundumla - mityczna krowa, której mleko ssał Ymir, a ona sama wylizała boga Buri.
Baldur - literacki niedźwiedź samotnik, który zaprzyjaźnił się z bartnikami z Truso.
Bożydar - postać literacka, pruski chłopiec podziwiany za spryt i odwagę.
Bratusław - postać literacka, bard z rodu Golędów opiewający sławę pruskich wojowników.
Brzeźnica - rzeka, przez którą przeprawiali się pędzący w wyścigu chłopcy.
Bur - rodzina mityczna, w której ważną rolę odgrywali Odin, Wili i Hod.
Cholin (Cholinum) — pruski gród w okolicach Kwietniewa, który odwiedził prawdopodobnie św. Wojciech.
Chorasana - miejsce buntu Szyitów pod wodzą Abul-Abbasa, gdzie przebywał Swen Siwobrody.
Dadźbóg Mont — senior rodziny Montów, który zasłynął ze zbrojnych wypraw wojennych.
dagis - czas pierwszej orki i wypędzenia stad owiec i bydła na pastwiska.
Dangeld - danina za życie dla zbójców wikińskich.
Domarada - literacka prawowita żona Kriwe, z którą miał pierworodną córkę Sigrid.
Dobiegniewa - literacka kochanka Kriwe z rodziny tkaczy, z którego to związku przyszła na świat Radosława.
drakkary - duże wikińskie statki królewskie, pełniące przeważnie funkcje reprezentacyjne lub wywiadowcze do późniejszych działań wojennych.
dranice - deszczułki łupane przy pomocy klinów i siekiery, którymi wykładano ulice w osadach i grodach.
Dymnik - osada na wzgórzu w pobliżu Kwietniewa, gdzie znajdował się jeden z etapów wyścigów konnych pruskich chłopców.
Egil - postać literacka, przystojny wiking w którym kochała się Sigrid.
Eryk Czerwony — mieszkaniec Skandii i odkrywca Grenlandii.
Estiowie - mieszkańcy krainy u ujścia Wisły zwanej Estlandem, gdzie dopłynął i przebywał w latach 880-890 anglosaski podróżnik Wulfstan.
Fjalar - postać literacka, najmłodszy syn Mirgiafów, nazywany człowiekiem-pszczołą, który poznał największe tajniki wiedzy bartniczej.
Forkbeardowie - duńska dynastia królewska.
Frey - mityczny bóg pokoju i płodności.
Galena - miejsce tajemnych nauk z różnych dziedzin sztuki, a przede wszystkim muzyki.
Ginnungagap - mityczna czeluść otchłani, która powstała w zaczątkach świata za czasów Ymira.
girnoynis - żarna do ręcznego rozcierania zboża.
Gniewomir - postać literacka, obrońca Budoraju.
Gor - postać literacka, drugi atakujący w grze chłopców w piłkę.
Gosława - postać literacka, córka Bratusława.
Gościmir - postać literacka, atakujący chłopiec pruski zwycięskiej drużyny.
Gunnar Mirgiaf — literacka głowa rodziny bartników, zaprzyjaźniony z pruskimi zbieraczami miodu.
Guido z Alezzo — toskański mnich, muzyk i kompozytor średniowieczny, u którego terminował podstawy muzyki Swen Siwobrody.
Gurcha (Kurek) — Bóg Plonów i Obfitości,czczony podczas święta plonów.
Hallgerda - żona Gunnara Mirgiafa, opiekująca się Baldurem.
Hamad - święta księga Islamu, z którejSwen Siwobrody przygrywał na rebabie miłosne sury dla Roxany.
Harold Kręposzyi — postać literacka, ojciec Namedy, który wraz z jej bratem prowadził warsztat rzemieślniczy zajmujący się artystyczną obróbką oraz inkrustracją wyrobów z brązu i złota.
Hedeby (Haithabu) — duża wikińska osada na półwyspie Szlezwik-Holsztyn.
Helgafel - święte wzgórze, na którym składano ofiary i odbywały się modlitwy błagalne o miłość i płodność, dobra materialne i duchowe, a także czyniono przyrzeczenia Freyowi.
godi - głowa rodziny, pełniący również funkcję kapłana.
Ilfing -rzeka łącząca jezioro Drużno z Zalewem Estyjskim.
iuse - pruskie, gorące zupy mięsne.
Ivar - syn Thardfa Śmiałego, biorący udział w wyprawie z ojcem na Islandię.
Jaromiej - postać literacka, stary skald opiewający chwałę wikińskich Wojowników.
Jaromira - postać literacka, żona Bratusława.
Kaijls Silriskai — witajcie, pozdrowienie pruskich wojów.
kauszele - drewniana miseczka dla płynów obrzędowych.
kitara - instrument strunowy, pierwotny dla dzisiejszej gitary.
Korsuńskie Jezioro — jezioro w okolicy Kiersit, gdzie odbywała się konna gonitwa pruskich chłopców
Kriwe z Nadrowii — kapłan strzegący wiecznego ognia w świętym gaju, którego sława sięgała do najdalszych zakątków ziemi.
Krzepimir - postać literacka, pruski obrońca w grze chłopców w piłkę.
Krzywula - rodzaj laski magicznej, używanej przez pruskich szamanów podczas staropruskich obrzędów religijnych
Kumtamari - cesarz baśniowej Krainy Poświaty Księżycowej.
kunigas - przywódcy grodów pruskich, zwani inaczej z gockiego królikami lub
rikjami, odpowiedzialni za bezpieczeństwo i obronę ich mieszkańców.
langskipy - długie wikińskie okręty z wysoką dziobnicą i nasadą w kształcie głowy smoka.
laitian - suszone kiełbasy, wędzone nad paleniskiem.
Lauks - osada wiejska z wieloma grodami pruskimi.
Leif Erikson — podróżnik i odkrywca Ameryki, której nadano wówczas nazwę Vinland
Łaukosarga - mityczny Pan Strzegący Pól i Zbóż.
majdan - dziedziniec wewnątrz pruskiego grodu.
Mirgiafowie - literacka rodzina bartników, posiadająca dużą pasiekę i wyrabiająca miód dla mieszkańców osady Truso.
Mjornill - stary wiking biorący udział w wyprawie Fjalarda, wyłowiony z morza przez drakkar „Wężowa Głowa", zmarł podczas powrotnej żeglugi i został spalony, a prochy wrzucone do morza.
Mokajmy - gród na trasie Szlaku Bursztynowego, nieopodal Świętego Gaju.
Montowie - pruska rodzina słynąca z waleczności i dalekich wypraw na czele Natangów z Golędami i Sudowami.
Mścigniew - postać literacka, dzielny woj pruski opiewany przez skalda Jaromira
Muspellheim - mityczne ciepłe wiatry topiące lodowce.
Nameda - literacka postać córki Kriwe, żona wikinga Ulfa.
Niflheim - mityczna czeluść otchłani.
nixam - mityczny bożek wodny, opiekun żeglarzy.
Njorda - wiatr mityczny, sprzyjający żeglarzom i rybakom.
Nobiles - pruscy możnowładcy i przywódcy rodowi.
Nunataki - śnieżne góry w Islandii.
Occopirma - jeden z naczelnych bogów pruskich przedstawiający Saturna, ówczesnego boga nieba i ziemi.
Odyn - pierwszy z bogów, syn Bura i Bestii, bóg wojny.
Olaf - postać literacka, syn bogatego sąsiada zakochany w Ranghildzie wybrał się w podróż, aby zasłużyć na jej miłość, a potem oddał za nią życie.
Pergrubi - mityczny Pan Przesilenia Wiosennego i Odradzającej się Roślinności.
Perkun - mityczny bóg łyskania, dżdżu i gromu
Plac Wiecowy — miejsce obrad i podejmowania ważnych decyzji.
Potrimpos - mityczny władca rzek, źródeł i deszczu.
Puszait - mityczny Strażnik Drzew.
Radosława - postać literacka, żona Radogosta z rodziny rzemieślniczej tkaczy.
Radziwoj -postać literacka,mocarny bramkarz z Mokajmów.
Ragnar - postać literacka ojca rodziny rybaków, uprawiających rybołówstwo na jeziorze Drużno wraz z synami Egilem i Leifem oraz córką Ranghildą i żoną Towe.
rebab - instrument strunowy z długim smyczkiem, na którym wygrywał swoje pieśni bard Sven Siwobrody.
Roxana - księżniczka perska, kochanka Swena Siwobrodego.
Eryk Rudobrody — postać literacka, normański pirat, pogromca Budoraju.
runy - pismo wikingów ryte na kamiennych tablicach.
samtis - drewniana łyżka obrzędowa.
Sigrid - postać literacka, córka Thora, zielarka i kolekcjonerka runowych tablic.
Skadi - mityczna żona Njorda, opiekunka brzemiennych kobiet i kochanków.
skald - średniowieczny pieśniarz skandynawski opiewający w sagach bohaterskie czyny wikingów.
Sven Siwobrody — postać literacka, wytrawny żeglarz, muzyk i miejscowy bard opiewający bohaterskie czyny wikingów.
Synowie Montów — postacie literackie, Tolimir. Wszebor, Żegota i Przecław, uczestnicy wyścigów konnych.
Synowie Północy — plemiona nordyckie, przeważnie z krajów skandynawskich.
Świętosława - postać literacka, druga córka kapłana Kriwe, zrodzona z jego wielkiej miłości do Dobiegniewy.
Święty Gaj — miejscowość, gdzie prawdopodobnie został ścięty św. Wojciech.
tanbur - instrument perkusyjny do wystukiwania na nim rytmu ręką.
Tabl - arabski bęben używany przez Swena Siwobrodego.
Thardf Śmiały — słynny wiking, biorący udział w ataku na klasztor Lindis Harne.
Thor - mityczny bóg grzmotów i burzy.
Tolimir — postać literacka, najlepszy gracz w piłkę z Mokajmów.
tulisze i ligasze — wędrowni kapłani pruscy.
Truso - osada i port na pograniczu słowiańsko-estyjskim, do którego pod koniec IX wieku dopłynął Wulfstan.
Ulf - literacka postać wikinga, męża Namedy.
Walhalla - siedziba dusz wybranych wojowników, nad którą panuje Odyn.
Walkirie - dziewice wojowniczki, zabierają do Walhalii poległych wojowników.
Wanowie - w mitologii skandynawskiej władcy wiatru, burzy i ognia.
Wieland - mityczna boska kraina elfów, trollów i zwergów.
wikingowie - normańscy rozbójnicy morscy, podejmujący w VIII-XI wieku na długich i wąskich łodziach dalekie wyprawy łupieżcze do krajów zachodniej i wschodniej Europy.
Witan Wojbor — postać literacka, miejscowy garncarz.
Wojbor - postać literacka, jeden z atakujących w grze chłopców.
Wszerada - postać literacka, sędzia w grze pruskich chłopców.
Ymir - w mitologii skandynawskiej olbrzym, który wyłonił się z topniejących lodów Niflheimu, ojciec lodowych gigantów Thurusów.
Zalew Estyjski — obecnie Zalew Wiślany w innych obszarach hydrograficznych Żuław Elbląskich.
Żemina - bogini ziemi i wszystkiego co się na niej rodzi, żyje i umiera.
Data publikacji: 19-03-2003