fragment książki Europa Normana Daviesa
Nikt nie mówi o uprawianym w Pompejach kulcie Wenus.
W Pompei bez żadnych hipokryzji i zahamowań uprawiano seksualny handel. Burdele, czyli lupanaria, można było znaleźć we wszystkich dzielnicach miasta; zupełnie jawnie ogłaszano w nich oferowane usługi i podawano ceny. Najtańsze dziewczyny — takie jak Successa czy Opata - brały 2 assi, Attica — 16. Na zewnątrz widniały napisy mające zniechęcać podglądaczy. Na przykład: \"Tu nie ma miejsca dla wałkoni... Wynocha!\" Wewnątrz natomiast znajdowały się malowidła mające zachęcać klientów. Obrazy i rzeźby o tematyce erotycznej były czymś zupełnie naturalnym — nawet w domach prywatnych. Freski przedstawiające \"misteria\" uprawianych w mieście kultów miały charakter na wpół sakralny. Częstym motywem były gigantycznych rozmiarów fallusy. Spełniały rolę stojaków na pochodnie lub oliwnych lamp, stanowiły główne elementy humorystycznych rysunków, a nawet służyły jako dziobki przy naczyniach do picia. Na porządku dziennym były też, na przykład, zabawne kufle, ozdobione wizerunkami bogów wyposażonych w iście nadprzyrodzone przyrodzenie lub przedstawiające bożka Pana dosiadającego wywróconej na plecy kozy.
Wiele spośród nierządnic Pompei jest nam znanych z imienia; czasem — jak aktorki — mają swoje noms de scene: Panta (\"Wszystko\"), Culibonia (\"Śliczny Tyłeczek\"), Kallitremia (\"Superkrocze\"), Laxa (\"Obszerna\"), Landicosa (\"Duża Łechtaczka\"), Extaliosa (\"Tylny kanał\") itp. Ich klienci także są nam znani — z imienia lub przydomka: Enclione (\"Waleczny Ochlaptus\"), Skordopordonikos (\"Ten-który-pierdzi-czosnkiem\"). Naczelny alfons największego burdelu Pompei umarł na krótko przed wybuchem wulkanu. Jego sługa wyskrobał na bramie epitafium: \"Do wszystkich, którzy opłakują. Africanus nie żyje. Napisał to Rusticus\". Handel prowadzono z uwzględnieniem dwóch płci i w dwóch językach: chłopca mógł sobie wynająć zarówno klient, jak i klientka, transakcje prowadzono zaś zarówno po grecku, jak i po łacinie. Podstawowy słownik obejmował czasowniki futuere, lingere i fellare oraz rzeczowniki phallus, mentula, vulpa, cunnus (lub connos) i lupa.
Najbardziej wymowne są grafitti — odnotowane przez starożytnych momenty triumfu lub klęski, zachowane po wsze czasy:
FILIUS SALAX QUOT MULIERUM DIFUTUISTI - Synu mój rozpustny, ileż to kobiet wydymałeś ?
AMPLIATE, ICARUS TE PEDICAT — Ampliatusie, rżnie cię pedał Icarus
RESTITUTA PONE TUNICAM ROGO REDES PILOSA CO — Restituto, błagam, opuść tunikę i pokaż kosmate futerko
DOLETE PUELLAE PEDI-...CUNNE SUPERBE VALE...AMPLIATUS TOTIES...HOC QUOQUE FUTUTUI... — Płaczcie dziewczyny, skur... żegnaj, cudna cipko... Ampliatus tyle razy... To ja też cipciu ciupciu...
IMPELLE LENTE — Wtykaj powoli (z rysunkiem).
MESSIUS HIC HIHIL FUTUIT — Tu Messius niczego nie wyruchał (napis na ścianie domu Amanda)
Data publikacji: 27-07-2002